مطالعه یک فرآیند شرطی و اکتسابی جهت افزایش معلومات است. در واقع مطالعه مثل سایر کارهای انسان ،مرحله به مرحله، پیش می‌رود. یعنی دارای بخش‌های مختلفی مثل گرم‌کردن، ایجاد آمادگی، پیشمطالعه و تکرار آموخته‌ها و... می‌باشد. از طرفی برای کسب موفقیت باید نسبت به مطالعه شرطی شد. یعنی در طول سال تحصیلی کاری کنیم که مراحل مختلف مطالعه برای ما «عادت» شود. البته این فرایند ومراحل مختلف آن قابل اکتساب و آموختنی است.
برخی از شرایط عمومی باید در مورد هرنوع سبک مطالعاتی مراعات شوند تا فرایند مطالعه بازده مطلوبی داشته باشد که عبارتند از:
مکان مطالعه که حتی الامکان باید مکانی ثابت، دارای نور و دمای کافی و مناسب بوده و دارای دکوراسیون ساده‌ای باشد.
1-مکان ثابت:
مکان مطالعه باید ثابت و ترجیحا پشت میز باشد. لذا مطالعه روی زمین، تخت یا در حال راه‌رفتن مناسب نیست.
2-نور اتاق مطالعه:
بهتر است از ترکیب دو نور لامپ مهتابی و چراغ مطالعه استفاده کرد تا هنگام مطالعه، ترکیب طیف زرد و سفید مانع خستگی چشم‌ها شود. ضمنا هنگام مطالعه باید محیط پیرامون فرد نیز روشن باشد، نه اینکه فقط محلی که درس می‌خواند روشن باشد؛ لذا استفاده از چراغ مطالعه پیشنهاد نمی‌گردد.
3-دمای اتاق مطالعه:
دمای اتاق مطالعه باید حدود 25 درجه سانتی‌گراد باشد. توجه به این نکته لازم است که گرمای زیاد محل مطالعه ، یکی از عوامل حواس پرتی و ایجاد خواب‌آلودگی می‌باشد
4-دکور اتاق مطالعه:
بهتر است دکور اتاق هرچه ساده‌تر و ثابت‌تر بوده وکمتر مورد تغییر قرار گیرد؛تا فراگیر به یک وضعیت ثابتی عادت کند. شایسته است از نصب عکس، پوستر یا مجسمه‌ای که تداعی‌کننده خاطره خاصی می‌باشد پرهیز گردد تا موجبات حواس پرتی فراهم نگردد.
پیشنهاد
بهترین جا برای درس خواندن، منزل و در رتبه بعد کتابخانه است. البته کتابخانه نقش تشویقی نیز ایفا می کند زیرا فرد با دیدن افرادی که مشغول مطالعه هستند، انگیزش بیشتری پیدا می کند.
زمان مطالعه: مسلما فرد باید زمانی را به مطالعه اختصاص دهد که فارغ از هر چیز و هرکس بتواند بهترین بازده را از لحاظ یادگیری داشته باشد. ولی برخی از زمان‌ها برای این امر مناسب‌تر هستند که عبارتند از:
اول صبح: به دلیل اینکه تازه از خواب بیدار شده‌اید و ذهنتان فارغ از هرنوع مزاحمتی آماده فعالیت ویادگیری است. البته ورزش و صرف صبحانه بسیار مفید است.
آخر شب: به دلیل اینکه خواب بعد از درس ،در دسته بندی وانتقال مطالب از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت بسیار مفید است.
نکته مهم دیگر آن‌که درحال گرسنگی یا پس ازپرخوری به مطالعه نپردازید.البته مطالب مفید دیگری نیز در کتب روان شناسی پرورشی وفنون مطالعه موجود می باشد که مراجعه به آنها خالی از لطف نیست.
در مورد قسمت دوم سؤال شما باید گفت که سیستم‌های متفاوتی در مورد مطالعه ،از قبیل روش پس ختام و... ارایه شده است که از حوصله بحث خارج است.
اما روش مطالعه PQR5
یکی از کارآمدترین سیستم‌های مطالعاتی روش PQR5 می‌باشدکه در واقع از کنار هم نهادن حروف اول کلمات انگلیسی آنهاتشکیل شده است.این روش شامل دو مرحله درهریک از مراحل قبل وحین مطالعه و سه روش در پس از مطالعه می باشد.
مراحل قبل از مطالعه
پیشمطالعه Preview
سوال‌گذاری Question
مراحل حین مطالعه
خواندن Read
خلاصه‌نویسی Record
مراحل بعد از مطالعه
مرورکردن Review
تفکرکردن Recite
تازه‌کردن مطالعه Refresh
با آرزوی موفقیت برای تمامی مشتاقان علم‌آموزی
مطالب مرتبط:
جزوه تدبیر زندگی استاد حائری‌زاده
